Poxviridae ailesinin Orthopoxvirüs cinsinin bir türü olan maymun çiçeği virüsü çift sarmal bir DNA'ya sahip ve zoonotik bir virüstür. Çiçek hastalığının etkeni olan variola virüsünün atasıdır. Maymun çiçeği virüsüne etken olarak herhangi bir hayvan türü bilinmiyor. Lakin Afrika kemirgenlerinin bulaşmada rol oynadığından şüphe edilmektedir. Maymun çiçeği virüsü 200-250 nanometre çapa sahiptir. Afrika'da, maymun çiçeği hastalığına yakalanan her 10 kişiden 1'i ölmektedir.
Dünya gündemine oturmuş olan bu virüs yeni bir hastalık değildir. İnsanlarda ilk kez 1970 yılında görülmüştür. İlk örnek Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nin Ekvator Bölgesi'nde toplanmıştır. Ardından ikinci örnek ise Fildişi Sahili'nin Tai Ulusal Parkında bulunan ölü bir mangabey maymunu yavrusundan toplanmıştır.
Maymun çiçeği virüsü, virüs ile enfekte olan bir insan veya hayvan ile gerçekleşen temas ya da virüsün temas etmiş olduğu yüzeyler ile yapılan temaslar sonucunda vücuda giriş yapmaktadır. Damlacıklar ile solunum yoluyla da vücuda alınmaktadır. Enfekte olan kişinin lezyonları ile oluşan temaslar da virüsün vücuda alınmasına yol açmaktadır.
Enfekte olan insanda görülen semptomlar:
Ateş
Baş ağrısı
Kas ağrıları
Şişmiş lenf düğümleri
Halsizlik
Titreme
Kızarıklık
şeklinde semptomlar oluşmaktadır. Semptomlar yaklaşık 10 gün, maksimum 21 gün sürmektedir. Belirtiler ise enfekte olduktan sonra 6-13 gün içerisinde çıkmaktadır. Semptomlar kişiden kişiye değişiklik göstermektedir. Bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerde daha şiddetli bir hastalık dönemi geçerken güçlü hastalarda ise daha hafif ve daha az belirti görülmektedir.
Maymun çiçeği virüsü PCR (Polimeraz Zincir Tepkimesi - PZR) ile varlığı saptanmaktadır. Sürüntü yoluyla veya hasta lezyonlarından alınan örnekler çoğaltıldıktan sonra örnek üzerindeki viral DNA varlığı tespit edilmektedir. Salgını kontrol altına almak için ise çiçek hastalığı aşısı veya antivraller kullanılmaktadır. Kısacası hastalığın tam bir tedavisi veya aşısı bulunmamaktadır.