1. ÖZET
İngiltere’de Beylik Çiftliği’nin sahibi Bay Jones’tur. Çiftlikte köpekler, domuzlar, tavuklar, güvercinler, koyunlar, inekler, atlar, kuzgunlar vardır. Çiftliğin yaşlı domuzu Koca Reis gece bir rüya görür. Çiftliğin hayvanları Koca Reis’in rüyasını dinlemek için toplanır.
Koca Reis, hayvanların insanların esiri olmasını istemediğini ve hayvanların kendilerini idare etmeleri gerektiğini bir süredir söylemektedir ve rüyasında söylediği İngiltere’nin Hayvanları şarkısını hayvanlara söyler. Bütün hayvanlar şarkıya eşlik eder.
Üç gece sonra Koca Reis ölür. Hayvanların gizlice yaptığı toplantılara devam edilir. Koca Reis’ten boşalan yönetim kadrosuna Snowball, Napoleon, Squealer adlı üç domuz geçer. Koca Reis’in fikirleri geliştirilir.
Görsel: Can Yayınları - Bağlantı
İneklerin yemi verilmez, inekler açlığa dayanamayıp ambarın kapısını kırıp karınlarını doyurur. Bay Jones ve işçileri durumu fark edince inekleri kırbaçlamaya başlar. İnekler acıya dayanamayıp saldırır. Diğer hayvanlar, ineklere yardıma gelir ve hep beraber Jones ve işçilere saldırırlar. Jones ve işçiler çareyi kaçmakta bulur. Çiftlikte sadece hayvanlar kalır.
Kitaplara bakarak okuma-yazma öğrenen domuzlardan Snowball kapıda yazan Beylik Çiftlik yerine Hayvan Çiftliği yazar. Domuzlar yedi ilke belirlerler: İki ayak üzerinde yürüyen herkes düşmandır, dört ayak üzerinde yürüyen herkes dosttur, hiçbir hayvan giysi giymeyecektir, hiçbir hayvan yatakta yatmayacaktır, hiçbir hayvan içki içmeyecektir, hiçbir hayvan başka bir hayvanı öldürmeyecektir, bütün hayvanlar eşittir.
Hasat zamanı geldiğinde bütün hayvanlar gücünün yettiğince çalışırlar, domuzlar yönetim kadrosunda olduğundan işleri organize ederler. At olan Boxer, en ağır işleri gocunmadan yapar.
Bayrak direğine kendi tasarımları bayrağı çekerler. Bayrak yeşil örtü üzerinde beyaz toynak ve boynuz şeklindedir. Yeşil İngiltere’nin yeşilliğini, toynak ve boynuz ise insanları ortadan kaldırdıktan sonra kurulacak hayvan cumhuriyetlerinin simgesidir.
Devam eden toplantılarda Napoleon ve Snowball birbirlerine hep muhalif olur. Okuma-yazma kursları düzenlenir. Öğrenenler, öğrenemeyenler olur. Sütler ve elmalar domuzlara ayrılır, sağlıklı kalmaları için gerekli olduğundan.
Hayvan Çiftliği’nde yaşananların haberi ülkeye yayılır. Haberci kuşlar diğer çiftliklere gidip onların da ayaklanmasını tavsiye ederler.
Bay Jones, çevre çiftliklerden topladığı adamlarla çiftliğini basar. Snowball savunmayla ilgili kitaplar okuduğundan savunma planları çoktan hazırdır. Jones ve adamları başarılı olamazlar. Saldırıda Snowball kurşunla yaralanır, bir koyun ölür. Yaralılar da vardır. Savaşa Ağıl Savaşı adı verilir.
Snowball’un değirmen yapma fikri vardır. Teknolojik aletleri elektrikle çalıştırıp hayvanların yükünü hafifletmeyi, çiftliğin gelirini arttırmayı, ahıra elektrik vermeyi planlar. Napoleon’la aralarında sert tartışmalar yaşanır.
Toplantıda Napoleon’un özel olarak yetiştirdiği dokuz köpek Snowball’a saldırır, Snowball çiftlikten kaçarak kurtulur, daha da çiftliğe dönmez.
Napoleon yönetimi ele geçirince değişiklikler yapar. Oylamayı kaldırır, artık kararları kendisi alacaktır. Toplantılarda sadece domuzlar olacaktır ve diğer hayvanlar toplantılara katılmayacaktır.
Aradan üç hafta geçer, değirmene karşı olan Napoleon değirmen yapılacak der. Çalışmalar başlar.
Napoleon kuralları çiğner, çiftlik işleri için insanlarla görüşür, yedi ilkeyi değiştirir, domuzlar çiftlik evindeki yataklarda yatmaya başlarlar. Domuzlar, diğer hayvanlardan bir saat geç kalkmaya başlar. Tüm bunları diğer hayvanlara Squelar söyler. Onları yalanlar söyleyerek, bahaneler uydurarak ikna eder.
Bir gece çıkan fırtına değirmen inşaatını yerle bir eder. Napoleon değirmeni Snowball’un yıktığını söyler. Çiftlikte bir aksilik olduğu zaman Snowball’un gizlice gelip yaptığı yalanını söylemeye devam ederler. Değirmen inşaatına yeniden başlanır.
Napoleon evden pek çıkmaz olur. Emirleri gerçekleşmediği zamanlarda köpekler hayvanları korkutup sindirir. Snowball’la işbirliğinde olduğunu söylediği bazı hayvanları da öldürtür. İngiltere’nin Hayvanları şarkısını yasaklar.
Değirmen inşaatında sona yaklaşılır, duvar kalınlığı öncekinin iki katına çıkarılmıştır. İlke hiçe sayılıp değirmen için gerekli malzemelerin alınması için kereste satılır ama keresteleri alan adam sahte para verir.
Sahte para veren Frederick adamlarıyla çiftliği basar. Hayvanlar savunmayı gerçekleştiremez. Adamlar değirmeni havaya uçurur. Bunun üzerine hayvanların gözü kararır ve adamları püskürtürler.
Domuzların üstünlüğü giderek artar: yolda giderken domuzlara yol verilecektir, arpaların hepsi domuzlara ayrılacaktır. Domuzlar arpadan bira yaparlar, bu da ilkelere aykırı bir durumdur. Diğer hayvanlar açlık sıkıntısı çekmeye devam eder.
Cumhuriyet sistemine geçilir, Napoleon tek aday olarak cumhurbaşkanı seçilir.
Değirmen inşaatına yeniden başlanır. İlk günden beri çok fazla çalışan Boxer hastalanır. Squelar baytara götürme bahanesiyle Boxer’ı at kasabına satar. Çiftliğe at kasabı yazılı araba gelince hayvanlar meseleyi fark eder ama Squelar ilk günden beri yaptığı gibi yalanlarıyla hayvanları, yanlış anladıklarına ikna eder. Domuzlar Boxer’dan kazandıkları parayla viski içerler.
Yıllar geçer. Eskiler birer birer ölür. Yeniler Koca Reis’ten, o güne kadar yaşananlardan bir haberdir. Domuzlar yiyip içip yatmaktan şişmanlaşmıştır. Çiftlik zenginleşir ama bu zenginlik sadece domuzlara yarar. Diğer hayvanlar çok çalışıp az yemeye, köle gibi hayat sürmeye devam eder. Değirmen tamamlanır ama elektrik üretilmez, un değirmeni olarak kullanılır.
Domuzlar iki ayakları üzerinde gezerler diğer hayvanların yanında. Koyunlar, kendilerine ezberletilen “Dört ayak iyidir, iki ayak daha iyidir.” cümlesini söylerler bu sırada. Hayvanlar çok şaşırır. Domuzlar kırbaçlarla gezmeye başlarlar. Duvarda yazılı olan yedi ilke silinir, yerine “Bütün hayvanlar eşittir ama bazı hayvanlar öbürlerinden daha eşittir.” yazılır. Domuzlar kıyafet giymeye başlar.
Komşu çiftliklerin sahipleri gelir. Domuzlarla evde kart oyunu oynarlar, bira içerler. Bazı hayvanlar camın önüne gelip onları izler ve dinler. Çiftlik sahipleri Hayvan Çiftliği’ni çok beğenmiştir çünkü hayvanlar diğer çiftlikteki hayvanlara göre çok çalışıp az yemektedirler. Napoleon bayrağı değiştireceğini, hayvanların birbirine söylediği yoldaş kelimesini yasaklayacağını, çiftliğin adını tekrar Beylik Çiftlik yapacağını söyler.
Hayvanlar insanların kölesi olmaktan kurtulmak için başkaldırmışlardı fakat başkaldırıdan sonra domuzların kölesi oldular.
2. ALINTILAR
“Şu kısa ömrümüz yoksulluk içinde, sabahtan akşama kadar uğraşıp didinmekle geçip gidiyor. (s. 13)
“… bu hayatta başımıza gelen tüm kötülüklerin insanların zorbalığından kaynaklandığı gün gibi açık değil mi?” (s.17)
“Ama gene de onca umudun, onca emeğin karşılığı bu olmamalıydı.” (s. 93)
“… açlık, zorluk ve hayal kırıklığı hayatın değişmez yasalarıydı.” (s. 130)
3. SÖZLÜK
Tilmiz: öğrenci
Jambon: domuz budu, domuz pastırması
Gönder: bayrak direği
Kile: tahıl ölçeği, 25 kg.
Silo: tarımsal ürünlerin depolandığı silindir biçimli ambar
4. KAYNAK
ORWELL, George (2021). Hayvan Çiftliği. İstanbul: Can Sanat Yayınları. 69. Basım. (Çeviren: Celâl ÜSTER)
Görsel: George Orwell - Wikipedia - Bağlantı